Jan Matejko.........(8)
(Kraków czerwiec 1838 - Kraków 1 listopada 1893)
Uczył się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u W. Stattlera i W. Łuszczkiewicza, a następnie w Monachium. Całe życie mieszkał w Krakowie, wpływając na życie intelektualne miasta i piastując przez wiele lat stanowisko dyrektora SSP. Malował obrazy historyczne i portrety. Był głębokim patriotą i przyczyn utraty niepodległości Polski upatrywał w jej historii. Stworzył dwa główne cykle obrazów historycznych. Wcześniejszy, zapoczątkowany obrazem Stańczyk, wymierzony był w magnaterię, której prywata i brak patriotyzmu spowodowały, zdaniem artysty, upadek Polski. Cykl drugi, malowany po klęsce powstania styczniowego ku "pokrzepieniu serc", przypominał chwalebne karty dziejów Polski. [*]
"Portret Józefa Szujskiego", 1886, Muzeum Universytetu Jagiellońskiego, Kraków "Wernyhora", 1883-84, olej na płótnie, 290 x 205 cm, Muzeum Narodowe, Kraków "Hołd pruski", fragment, 1882, olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Kraków
"Dzieci artysty", 1879, olej na desce, 149 x 141 cm, Lwowska Galeria Sztuki, Lwów "Bitwa pod Grunwaldem", 1878, olej na płótnie, 426 x 987 cm, Muzeum Narodowe, Warszawa "Stefan Batory pod Pskowem", 1872, olej na płótnie, Zamek Królewski, Warszawa
"Portret Marii Pusłowskiej", 1871, Muzeum Universytetu Jagiellońskiego, Kraków "Portret Leonarda Serafińskiego", 1870, Muzeum Narodowe, Kraków "Portret trojga dzieci artysty", 1870, olej na płótnie, 127,5 x 160 cm, Muzeum Narodowe, Warszawa