Jan Matejko.........(1)
(Kraków czerwiec 1838 - Kraków 1 listopada 1893)
Uczył się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u W. Stattlera i W. Łuszczkiewicza, a następnie w Monachium. Całe życie mieszkał w Krakowie, wpływając na życie intelektualne miasta i piastując przez wiele lat stanowisko dyrektora SSP. Malował obrazy historyczne i portrety. Był głębokim patriotą i przyczyn utraty niepodległości Polski upatrywał w jej historii. Stworzył dwa główne cykle obrazów historycznych. Wcześniejszy, zapoczątkowany obrazem Stańczyk, wymierzony był w magnaterię, której prywata i brak patriotyzmu spowodowały, zdaniem artysty, upadek Polski. Cykl drugi, malowany po klęsce powstania styczniowego ku "pokrzepieniu serc", przypominał chwalebne karty dziejów Polski. [*]
"Janko Czarnkowski", ołówek na papierze, 14 x 10 cm, Muzeum Sztuki, Łódź "Biskup Piotr Gamrat", akwarela, ołówek na papierze, 26,5 x 18 cm, Muzeum Sztuki, Łódź "Studium kobiety", 1861, ołówek na papierze, 23 x 18,5 cm, Muzeum Sztuki, Łódź
"Portret Karola Gilewskiego", 1872, olej na płótnie, 133 x 92 cm, własność prywatna "Cherubin", 1889, akwarela na kartonie, 73 x 61,2 cm, własność prywatna "Nocne przygody Jana Olbrachta z Kallimachem", 1881, olej na tekturze, 52,2 x 42 cm, własność prywatna
"Studia postaci walczących mężczyzn", szkic do Grunwaldu, ołówek na papierze, 23 x 27,1 cm, własność prywatna "Kapłan znicza", ok. 1870, ołówek na papierze, 17,5 x 15,8 cm, własność prywatna "Wieże Monachium", 1859, ołówek na papierze, 23 x 26,5 cm, własność prywatna